Tymczasowy rozejm w wojnie celnej – geopolityka dyktuje stawki frachtowe
2025-07-08

Transport morski odpowiada za ponad 90% światowego handlu. Żegluga jest ściśle powiązana z sytuacją geopolityczną na świecie, której jednym z głównych motorów napędowych jest obecnie nieprzewidywalna polityka celna Stanów Zjednoczonych. Dlatego każde zakłócenie na morskich szlakach handlowych przekłada się bezpośrednio na całą globalną gospodarkę, nie ograniczając się jedynie do danego obszaru. Wojna celna, rozgrywająca się między USA a Chinami, ma także wpływ na transport morski z Państwa Środka do Europy. W jaki sposób?
Wysokie cła nakładane przez Stany Zjednoczone na Chiny spowodowały wyraźny spadek liczby rezerwacji na trasie transpacyficznej, prowadząc do efektu tzw. „blank sailings”, czyli anulowania poszczególnych rejsów z powodu niewystarczającego popytu, co finalnie przełożyło się na zmniejszenie przestrzeni ładunkowej i wzrost stawek. W połowie maja amerykańska administracja podjęła jednak decyzję o tymczasowym obniżeniu ceł. To spowodowało wzrost liczby rezerwacji przestrzeni kontenerowych na statkach o ponad 100% z tygodnia na tydzień. Obecnie relacje handlowe obydwu państw zdają się normować, za sprawą niedawnych rozmów między Donaldem Trumpem a Xi Jinpingiem w Londynie, podczas których przywódcy doszli do porozumienia, ustalając zredukowane stawki celne. Wpływ na to miały na pewno wyroki amerykańskich sądów, które w ostatnim czasie uznały niektóre z nałożonych przez prezydenta USA ceł za niezgodne z prawem. Dziś jednak trudno przewidywać, jak długo utrzyma się taki stan gry.
Z doświadczenia wiemy, że istnieje silna korelacja pomiędzy tym, co dzieje się na linii Chiny-USA, a skutkami dla handlu chińsko-europejskiego. To dramatyczne zmniejszenie, a następnie gwałtowny wzrost przepływów handlowych między dwoma największymi gospodarkami świata tworzy znaczące wahania w dostępności mocy przewozowych i ma bezpośrednie przełożenie także na inne kierunki handlowe. Gdy w wyniku napięć celnych wolne moce przewozowe nie mogą być wykorzystane na rynku chińsko-amerykańskim, są przekierowywane na inne trasy, w tym właśnie połączenia z Europą. Zjawisko to wywiera rosnącą presję na obniżenie stawek frachtowych na trasie do Europy Zachodniej, co wpływa również na polskich klientów.
W nadchodzących tygodniach możemy jeszcze spodziewać się kongestii portowej w Chinach z powodu zwiększonego wolumenu transportowanych do USA towarów. W kontekście wspomnianych wcześniej porozumień oczekuje się jednak stopniowej stabilizacji na linii chińsko-amerykańskiej oraz unormowania poziomu stawek. Mimo wszystko nadal należy trzymać rękę na pulsie i bacznie obserwować sytuację – wielu analityków pozostaje sceptycznych wobec rzeczywistej wartości ustaleń z Londynu, uznając je jedynie za tymczasowy polityczny gest.
Wielowymiarowe wyzwania geopolityczne
Amerykańskie cła to nie jedyne wyzwanie, z którym mamy obecnie do czynienia. Stajemy w obliczu wielu napięć geopolitycznych w różnych częściach świata. Ich obszary obejmują nie tylko stosunki amerykańsko-chińskie, ale także niestabilną sytuację na Bliskim Wschodzie, która wpływa na przepływ ropy i towarów przez kluczowe szlaki morskie, napięte stosunki między Indiami a Pakistanem potencjalnie zakłócające handel regionalny, trwającą wojnę w Ukrainie z utrzymującymi się ograniczeniami w handlu i transporcie, ciągłe zagrożenia dla żeglugi przez Morze Czerwone jako jeden z najważniejszych szlaków handlowych świata oraz rosnące napięcia wokół Cieśniny Tajwańskiej mogące wpłynąć na globalny handel elektroniką.
Wszystkie te czynniki geopolityczne mają silny wpływ na rynek żeglugi kontenerowej, oddziałując na czasy tranzytu, poziomy stawek, jakość usług, dostępność kontenerów oraz powodując kongestie portowe. Prawdopodobnym scenariuszem na najbliższe lata jest utrzymanie się „rynku ekstremów”, charakteryzującego się znaczną zmiennością poziomów stawek.
Redefinicja łańcuchów dostaw jako odpowiedź na niepewność
W obliczu tej bezprecedensowej niepewności, dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorstw jest dywersyfikacja łańcuchów dostaw i strategiczne podejście do zamówień transportowych. Jako operator, możemy wspierać firmy poprzez wdrażanie różnych strategii frachtu oceanicznego. Zabezpieczenie części kontenerów w kontraktach długoterminowych zapewnia stabilność cenową i wysoką jakość usług, co jest szczególnie ważne dla produktów o regularnym popycie i kluczowych dla biznesu. Jednocześnie dla towarów bardziej wrażliwych cenowo można korzystać z rynku spot, należy jednak być świadomym wyzwań związanych z jakością usług i potencjalną ekspozycją na wzrosty stawek.
W tej złożonej rzeczywistości coraz większego znaczenia nabiera rola operatorów logistycznych, którzy stają się nie tylko wykonawcami zleceń transportowych, ale przede wszystkim strategicznymi partnerami i doradcami swoich klientów. Logistycy na bieżąco śledzą rozwój sytuacji geopolitycznej, analizują trendy rynkowe i informują klientów o nadchodzących zmianach, umożliwiając im podejmowanie świadomych decyzji biznesowych. Dzięki eksperckiej wiedzy i dostępowi do aktualnych informacji rynkowych, doradzają w wyborze optymalnych strategii transportowych, pomagając firmom nawigować przez turbulentne wody dzisiejszego globalnego handlu.